Cataracta jest jedną z głównych przyczyn ślepoty. Choroba głównie pojawia się u osób starszych w około 60 roku życia. Soczewka oka skupia wpadające promienie światła, które z kolei trafiają na światłoczułą siatkówkę. Następnie nerwem wzrokowym sygnały docierają do mózgu. W przypadku utraty przejrzystości, widzenie jest zaburzone. Chorzy na zaćmę mają wrażenie postrzegania świata przez mgłę. Następuje utrata rozróżniania intesywności koloru i kontrastu. W przypadku zaćmy jednym z objawów może być potykanie się o przeszkody.

Zaćma występuje na skutek przyśpieszonego, fizjologicznego procesu starzenia się soczewki oka. Soczewka oka może zmętnieć na skutek urazu lub ogólnoustrojowej choroby, takiej jak: cukrzyca, sarkoidoza, reumatyczne zapalenie stawów, chorób samego oka (np. zapalenia błony naczyniowej)

Zaćma może mieć charakter wrodzony. Raz na około 250 urodzeń, swierdza się zaćmę wrodzoną. Obserwuje się ją u małych dzieci lub nawet bezpośrednio po urodzeniu. Zaćma wrodzona może być wynikiem przebytych chorób przez matkę w trakcie trwania ciąży. Zdarza się iż choroba ta ma uwarunkowania genetyczne.
Stwierdzono również, że niektóre leki (np. sterydy) mogą być przyczyną rozwoju zaćmy. Wiadomo także, że osoby przebywające w zasięgu promieniowania jonizującego lub podczerwonego (wysokie temperatury) są narażone na powstanie zaćmy. Jednak w zdecydowanej większości przypadków zaćma rozwija się z wiekiem.

Zaćma nabyta (łac. cataracta acquisita), dzieli się w zależności od stopnia zaawansowania na:

• początkowa (cataracta incipiens) – na obwodzie soczewki pojawia się zmętnienie
• zaćma zaawansowana (cataracta provecta) – zamglenie obejmuje całą soczewkę, doprowadzając do upośledzenia wzroku
• zaćma niedojrzała (cataracta immatura) – zamglenie doprowadza do prawie całkowitej fumkcjonalnej ślepoty
• zaćma dojrzała (cataracta matura) – całkowite zamglenie soczewki
• zaćma pęczniejąca (cataracta intumescens) – soczewka pęczniej, powiększa się na skutek wchłaniana wody z cieczy wodnistej
  zaćma przejrzała (cataracta hypermatura) – włókna soczewki ulegają stopniowemu upłynnianiu, wywołując przesunięcie się jądra soczewki w dół. Upłynnione masy soczewki często doprowadzają do powikłań takich jak zapalenie tęczówki i ciała rzęskowego (łac.Irydocyclitis phacolytica) lub zapalenia wszystkich tkanek wewnątrz oka (łac.endophtalmitis). Proces ten może doprowadzić do nieodwracalnej ślepoty.

Zaćmę, możemy uszeregować ze względu na przyczynę:

• zaćma starcza (cataracta senilis)
• zaćma następowa (cataracta consecutica)
• zaćma cukrzycowa (cataracta diabetica)
• zaćma tężyczkowa (cataracta tetanica)
• zaćma kortyzonowa
• zaćma galaktozowa – odwracalna postać zaćmy
• zaćma pourazowa (cataracta traumatica). Odmiany zaćmy pourazowej:
• zaćma popromienna
• zaćma hutnicza
• zaćma elektryczna
• zaćma powikłana (cataracta complicata).